Gujarat Na Jilla (ગુજરાતના જિલ્લા અને તાલુકા)

નમસ્તે મિત્રો આપ સઉ નું અમારા બ્લોગ www.learn.gujarati-english.com માં ખુબ ખુબ સ્વાગત છે, આજે “Gujarat Na Jilla or Districts of Gujarat (ગુજરાતના જિલ્લા)” આર્ટિકલમાં આપણે ભૂગોળ વિષે એક મહત્વપૂર્ણ માહિતી પ્રાપ્ત કરવાના છીએ, જે ગુજરાત રાજ્ય સબંધિત છે.

ગુજરાત રાજ્ય એ ભારતના પશ્ચિમ કિનારે આવેલું એક રાજ્ય છે જેનો દરિયાકિનારો લગભગ 1,600 કિમી (990 માઇલ) લાંબો છે, દેશમાં બધા રાજ્યો માં સૌથી લાંબો છે. આપણું રાજ્ય ભારતમાં ક્ષેત્રફળની દૃષ્ટિએ પાંચમું સૌથી મોટું અને વસ્તીની દૃષ્ટિએ નવમું સૌથી મોટું રાજ્ય છે.

ગુજરાત ઉત્તરપૂર્વ સરહદમાં રાજસ્થાન, દક્ષિણમાં દાદરા અને નગર હવેલી અને દમણ અને દીવ, દક્ષિણપૂર્વમાં મહારાષ્ટ્ર, પૂર્વમાં મધ્ય પ્રદેશ અને પશ્ચિમમાં અરબી સમુદ્ર અને પાકિસ્તાની સિંધ પ્રાંતથી ઘેરાયેલું છે. ગુજરાત નું પાટનગર ગાંધીનગર છે, જ્યારે તેનું સૌથી મોટું શહેર અમદાવાદ છે.

ભારતના ગુજરાતી લોકો રાજ્યના સ્વદેશી છે અને તેમની ભાષા અને રાજ્યની સત્તાવાર ભાષા ગુજરાતી છે. ₹18.8 ટ્રિલિયન ના ગ્રોસ સ્ટેટ ડોમેસ્ટિક પ્રોડક્ટ (GSDP) સાથે, ગુજરાતનું અર્થતંત્ર ભારતમાં પાંચમા ક્રમનું સૌથી મોટું અર્થતંત્ર છે અને ₹243,761 ના માથાદીઠ દેશનું 10મું સૌથી વધુ GSDP ધરાવે છે. આવી બાબતો દ્વારા તમે ચોક્કસ વિચારી શકો છો કે ભારત માં આપણા રાજ્યનું મહત્વ શું છે.

આ પણ જરૂર વાંચો- વસંતઋતુ વિશે નિબંધ અને માહિતી

Gujarat Na Jilla or Districts of Gujarat (ગુજરાતના જિલ્લા)

તમને ખબર નહિ હોય પણ માનવ વિકાસ સૂચકાંકમાં ભારતના રાજ્યોમાં ગુજરાત 21મા ક્રમે છે. રાજ્યમાં પરંપરાગત રીતે બીજા રાજ્યો કરતા ઓછી બેરોજગારી છે અને 2022 માં વ્યાપકપણે ભારતના સૌથી વધુ ઔદ્યોગિક રીતે વિકસિત રાજ્યોમાંનું એક અને મેન્યુફેક્ચરિંગ હબ ગણવામાં આવે છે.

પ્રાચીન સંસ્કૃતિ ની વાત કરીયે તો સિંધુ ખીણની સંસ્કૃતિના 23 સ્થળોનો સમાવેશ થાય છે (અન્ય કોઈપણ રાજ્ય કરતાં સૌથી વધુ સ્થળો ગુજરાત માં છે). લોથલ , ધોળાવીરા (પાંચમું મોટું સ્થળ), અને ગોલા ધોરો સૌથી મહત્વપૂર્ણ સ્થળો માનવામાં આવે છે. ઘણા રિસર્ચ પ્રમાણે લોથલ વિશ્વના પ્રથમ બંદરોમાંનું એક હોવાનું માનવામાં આવે છે.

દરિયાકાંઠાના શહેરો જેમાં ખાસ કરીને ભરૂચ અને ખંભાત, મૌર્ય અને ગુપ્ત સામ્રાજ્યમાં મહત્વપૂર્ણ બંદરો અને વેપાર કેન્દ્રો તરીકે અને પશ્ચિમી સત્રપ યુગમાં શાહી સાકા રાજવંશના ઉત્તરાધિકારી દરમિયાન મહત્વપૂર્ણ સ્થાન હતા. સાથે સાથે બિહાર, મિઝોરમ અને નાગાલેન્ડની સાથે, ગુજરાત એ ચાર ભારતીય રાજ્યોમાંનું એક છે જ્યાં દારૂના વેચાણ પર પ્રતિબંધ છે. ગુજરાતમાં ગીર નેશનલ પાર્ક વિશ્વમાં એશિયાટિક સિંહની એકમાત્ર જંગલી વસ્તીનું ધરાવતું જંગલ છે.

Gujarat Na Jilla Na Nam ane Taluka List (ગુજરાતના જિલ્લા અને તાલુકાનું લિસ્ટ)

આપણા ગુજરાત માં હાલ 2022 માં 33 જિલ્લા અને 267 જેટલા તાલુકાઓ છે. જયારે વસ્તી ની દ્રષ્ટિ એ અમદાવાદ જિલ્લો સૌથી મોટો છે અને વિસ્તાર ની દ્રષ્ટિ એ કચ્છ જિલ્લો સૌથી મોટો છે. નીચે ના ટેબલ માં તમને જિલ્લા (Gujarat Na Jilla) પ્રમાણે વસ્તી, તાલુકા, ગામ વિષે અને અન્ય માહિતી આપેલી છે. સાથે સાથે તમને એક PDF ની લિંક પણ મળી જશે, જેમાં સત્તાવાર માહિતી તમને પ્રાપ્ત થશે.

તમને ખબર જ હશે કે આપણા રાજ્ય ની સ્થાપના 1લી મે 1960 ના રોજ થઇ હતી. ગુજરાત ભારત ના પશ્ચિમ તટ પર આવેલું ખુબ મહત્વનું રાજ્ય છે અને ભારત માં સૌથી વધુ 1,600 કિલોમીટર લાંબો દરિયા કિનારો ધરાવે છે.

આ પણ જરૂર વાંચો- 2022 સીસીસી પરીક્ષા અને રીઝલ્ટ- CCC Exam Useful Info

ગુજરાતમાં કેટલા જિલ્લા, તાલુકા અને ગામડા છે? (How many districts, talukas and villages are there in Gujarat?)

આપણું ગુજરાત ખેતી બાબતે ખુબ જ આગળ માનવામાં આવે છે અને તમને કદાચ ખબર જ હશે કે નર્મદા અને બીજી મોટી નદીઓ દ્વારા પિયત માટે બધી જગ્યા એ પાણી ઉપલબ્ધ છે. આ સાથે સાથે બીજા ઘણા કોર્પોરેટ અને મેન્યુફૅક્ચરિંગ ના મોટા પાયે અદ્યોગિક કેન્દ્રો આવેલા છે. તમારા પ્રશ્ન ની વાત કરીયે તો ગુજરાત માં કુલ 33 જિલ્લા, 252 તાલુકા અને આશરે 18,860 જેટલા ગામડા છે.

No	જિલ્લો (Gujarat Na Jilla)	મુખ્ય મથક	વસ્તી (લાખમાં)	તાલુકા	તાલુકા ના નામ (Taluka Name)	ગામડા
1	અમદાવાદ	અમદાવાદ	74.86	10	(1) અમદાવાદ સિટી (1) ઘાટલોડિયા (11) વેજલપુર (11) ચાંદલોડિયા (17) MAUAL (v) ARLE (vi) વસ્ત્રાલ (2) દસક્રોઈ (3) દેત્રોજ-રામપુરા (4) માંડલ (5) વીરમગામ (6) સાણંદ (7) બાવળા (8) ધોળકા (9) ધંધુકા (10) ધોલેરા	558
2	અમરેલી	અમરેલી	15.14	11	(1) અમરેલી (2) બાબરા (3) લાઠી (4) લીલિયા (5) કુંકાવાવ (વડિયા) (6) ધારી (7) ખાંભા (8) રાજુલા (9) જાફરાબાદ (10) સાવરકુંડલા (11) બગસરા	598
3	અરવલ્લી	મોડાસા	9.08	6	(1) મોડાસા (2) ભિલોડા (3) બાયડ (4) ધનસુરા (5) માલપુર (6) મેઘરજ	682
4	આણંદ	આણંદ	20.92	8	(1) આણંદ (2) બોરસદ (3) ખંભાત (4) પેટલાદ (5) સોજિત્રા (6) ઉમરેઠ (7) તારાપુર (8) આંકલાવ	365
5	કચ્છ	ભુજ	21	10	(1) ભુજ (2) લખપત (3) અબડાસા (નલિયા) (4) નખત્રાણા (5) માંડવી (6) મુંદ્રા (7) અંજાર (8) ભચાઉ (9) રાપર (10) ગાંધીધામ	1389
6	બનાસકાંઠા	પાલનપુર	31.2	14	(1) પાલનપુર (2) વાવ (3) થરાદ (4) ધાનેરા (5) ડીસા (6) દિયોદર (7) કાંકરેજ (8) દાંતા (9) વડગામ (10) અમીરગઢ (11) દાંતીવાડા (12) ભાભર (13) લાખણી (14) સુઈગામ	1250
7	ભરૂચ	ભરૂચ	1.69	9	(1) ભરૂચ (2) આમોદ (3) અંકલેશ્વર (4) વાગરા (5) હાંસોટ (6) જંબુસર (7) ઝઘડિયા (8) વાલિયા (9) નેત્રંગ	647
8	ભાવનગર	ભાવનગર	24.5	10	(1) ભાવનગર (2) વલભીપુર (3) ઉમરાળા (4) શિહોર (5) ઘોઘા (6) ગારિયાધાર (7) પાલિતાણા (8) તળાજા (9) મહુવા%(10) જેસર	800
9	બોટાદ	બોટાદ	6.52	4	(1) બોટાદ (2) ગઢડા (3) બરવાળા (4) રાણપુર	53
10	છોટા ઉદેપુર	છોટા ઉદેપુર	10.7	6	(1) છોટા ઉદેપુર (2) જેતપુર-પાવી (3) ક્વાંટ (4) નસવાડી (5) સંખેડા (6) બોડેલી	894
11	દાહોદ	દાહોદ	21	9	(1) દાહોદ (2) લીમખેડા (3) દેવગઢબારિયા (4) ગરબાડા (5) ધાનપુર (6) ઝાલોદ (7) ફતેપુરા (8) સંજેલી (9) સિંગવડ	696
12	ડાંગ	આહવા	2.26	3	(1) આહવા (2) વધઈ (3) સુબીર	311
13	દેવભૂમિ દ્વારકા	ખંભાળિયા	7	4	(1) ખંભાળિયા (2) ઓખામંડળ (દ્વારકા) (3) ભાણવડ (4) કલ્યાણપુર	249
14	ગાંધીનગર	ગાંધીનગર	13.91	4	(1) ગાંધીનગર (2) દહેગામ (3) માણસા (4) કલોલ	302
15	ગીર સોમનાથ	વેરાવળ	12.1	6	(1) વેરાવળ (2) કોડીનાર (3) સૂત્રાપાડા (4) તાલાળા (5) ઉના (6) ગીરગઢડા	345
16	જામનગર	જામનગર	21.6	6	(1) જામનગર (2) લાલપુર (3) કાલાવડ (4) જામજોધપુર (5) ધ્રોળ (6) જોડિયા	113
17	જુનાગઢ	જૂનાગઢ	16.12	10	(1) જૂનાગઢ સિટી (2) જૂનાગઢ (3) માણાવદર (4) વંથળી (5) ભેંસાણ (6) વિસાવદર (7) કેશોદ (8) મેંદરડા (9) માંગરોળ (10) માળિયા-હઠિના	547
18	ખેડા	નડિયાદ	22.99	10	(1) નડિયાદ (2) ખેડા (3) કપડવંજ (4) માતર (5) કઠલાલ (6) ઠાસરા (7) મહુધા (8) મહેમદાવાદ (9) ગલતેશ્વર (10) વસો	620
19	મહીસાગર	લુણાવાડા	9.94	6	(1) લુણાવાડા (2) કડાણા (3) ખાનપુર (4) સંતરામપુર (5) બાલાસિનોર (6) વીરપુર	941
20	મહેસાણા	મહેસાણા	20.35	11	(1) મહેસાણા (2) સતલાસણ (3) ખેરાલુ (4) વડનગર (5) વિસનગર (6) વિજાપુર (7) કડી (8) બહુચરાજી (9) ઊંઝા (10) ગોઝારિયા (11) જોટાણા	614
21	મોરબી	મોરબી	10	5	(1) મોરબી (2) માળિયા-મિયાણા (3) વાંકાનેર (4) ટંકારા (5) હળવદ	78
22	નર્મદા	રાજપીપળા	5.9	5	(1) રાજપીપળા (નાંદોદ) (2) તિલકવાડા (3) દેડિયાપાડા (4) સાગબારા (5) ગરુડેશ્વર	527
23	નવસારી	નવસારી	13.3	6	(1) નવસારી (2) જલાલપોર (3) ચીખલી (4) ગણદેવી (5) વાંસદા (6) ખેરગામ	389
24	પંચમહાલ	ગોધરા	16.4	7	(1) ગોધરા (2) શહેરા (3) મોરવા હડફ (4) ઘોઘંબા (5) કાલોલ (6) હાલોલ (7) જાંબુઘોડા	604
25	પાટણ	પાટણ	13.43	9	(1) પાટણ (2) સાંતલપુર (3) રાધનપુર (4) સમી (5) ચાણસ્મા (6) હારીજ (7) સિદ્ધપુર (8) શંખેશ્વર (9) સરસ્વતી	521
26	પોરબંદર	પોરબંદર	5.86	3	(1) પોરબંદર (2) રાણાવાવ (3) કુતિયાણા	149
27	રાજકોટ	રાજકોટ	38	11	(1) રાજકોટ (2) પડધરી (3) લોધિકા (4) કોટડા-સાંગાણી (5) જસદણ (6) ગોંડલ (7) જામકંડોરણા (8) ઉપલેટા (9) જેતપુર (10) ધોરાજી (11) વીંછિયા	856
28	સાબરકાંઠા	હિંમતનગર	14.73	8	(1) હિંમતનગર (2) ખેડબ્રહ્મા (38) વિજયનગર (4) ઈડર (5) પ્રાંતિજ (6) વડાલી (7) તલોદ (8) પોશીના	702
29	સુરત	સુરત	61	10	(1) સુરત સિટી (2) ચોર્યાસી (3) ઓલપાડ (4) કામરેજ (5) માંગરોળ (6) માંડવી (7) ઉમરપાડા (8) બારડોલી (9) મહુવા (10) પલસાણા	729
30	સુરેન્દ્રનગર	સુરેન્દ્રનગર	17.56	10	(1) વઢવાણ (2) લીંબડી (3) સાયલા (4) ચોટીલા (5) મૂળી (6) ધ્રાંગધ્રા (7) દસાડા (8) લખતર (9) ચૂડા (10) થાનગઢ	654
31	તાપી	વ્યારા	8.7	7	(1) વ્યારા (2) સોનગઢ (3) ઉચ્છલ (4) નિઝર (5) વાલોડ (6) ડોલવણ (7) કુકરમુંડા	523
32	વડોદરા	વડોદરા	36.5	8	(1) વડોદરા (2) સાવલી (3) વાઘોડિયા (4) પાદરા (5) કરજણ (6) શિનોર (7) ડભોઈ (8) ડેસર	694
33	વલસાડ	વલસાડ	17.03	6	(1) વલસાડ (2) પારડી (3) ધરમપુર (4) ઉમરગામ (5) કપરાડા (6) વાપી	460

તમને ખબર નહિ હોય પણ ગુજરાત રાજ્યની સ્થાપના સમયે 19 જિલ્લાઓ હતા. 2 ઓક્ટોબર, 1997ના રોજ તે વખતે તત્કાલીન મુખ્યમંત્રી શ્રી શંકરસિંહ વાધેલાએ આણંદ, દાહોદ, નર્મદા, નવસારી, પાટણ અને પોરબંદર એમ 6 નવા જિલ્લાઓની રચના કરી.

2 ઓક્ટોબર, 2007ના રોજ ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી શ્રી નરેન્દ્રભાઈ મોદીએ સુરત જિલ્લાના 5 તાલુકામાંથી તાપી જિલ્લાની રચના કરી. વહીવટી તંત્રના લોકાભિમુખ વિકેન્દ્રીકરણની પહેલરૂપે 15 ઓગસ્ટ, 2013ના રોજ મુખ્યમંત્રી શ્રી નરેન્દ્રભાઈ મોદીએ અરવલ્લી, ગીરસોમનાથ, છોટા ઉદેપુર, દેવભૂમિ દ્વારકા, બોટાદ, મહીસાગર અને મોરબી તેમ 7 નવા જિલ્લાઓ ની રચના કરી.

સાથે સાથે 9 સપ્ટેમ્બર, 2013 ના રોજ 23 નવા તાલુકાઓ અને 28 ઓક્ટોબર, 2013ના રોજ ગરૂડેશ્વર તાલુકાની રચના કરી. આમ, ગુજરાતના વિકાસમાં 33 જિલ્લા અને 249 તાલુકા આધારસ્તંભ બનશે.

ગુજરાત ના જીલ્લા ક્ષેત્રફળ અને વસ્તી (Gujarat Na Jilla Kshetrafal ane Vasti)

તમે ગુજરાતના તમામ જિલ્લા અને તેના તાલુકા વિષે માહિતી મેળવી, હવે નીચે ના ટેબલ માં તમને તમામ જીલા ની વસ્તી અને ક્ષેત્રફળ વિષે ચોક્કસ માહિતી પ્રાપ્ત થશે. તમામ ભાઈઓ જે સરકારી ભરતી ની તૈયારી કરી રહ્યા છે, તેમને આ માહિતી ખુબ જ ઉપીયોગી સાબિત થઇ શકે છે.

No	જિલ્લો (Gujarat Na Jilla Nu Naam)	કુલ વિસ્તાર (ચો કિમી)	કુલ વસ્તી	વસ્તી ગીચતા (ચો કિમી દીઠ વ્યક્તિ)
1	અમદાવાદ	7,170	70,45,314	983
2	અમરેલી	7,297	15,13,614	205
3	આણંદ	2,941	20,90,276	711
4	અરવલ્લી	3,217	10,51,746	327
5	કચ્છ	45,652	20,90,313	46
6	ખેડા	3,667	20,48,861	559
7	ગાંધીનગર	2,163	13,87,478	641
8	ગીર સોમનાથ	3,754	12,36,783	329
9	છોટા ઉદેપુર	3,237	10,22,185	316
10	જામનગર	8,441	14,64,411	173
11	જુનાગઢ	5,092	15,05,508	296
12	ડાંગ	1,764	2,26,769	129
13	તાપી	2,435	8,06,489	235
14	દાહોદ	3,646	21,26,558	583
15	દેવભૂમિ દ્વારકા	5,694	6,94,719	122
16	નર્મદા	2,755	5,90,379	202
17	નવસારી	2,209	13,30,711	614
18	પંચમહાલ	3,272	16,30,758	498
19	પાટણ	5,730	13,42,746	234
20	પોરબંદર	2,298	5,86,062	255
21	બનાસકાંઠા	10,757	31,16,045	290
22	બોટાદ	2,564	6,52,556	255
23	ભરૂચ	6,527	15,50,822	238
24	ભાવનગર	8,334	23,88,291	287
25	મહીસાગર	2,500	10,07,582	403
26	મહેસાણા	4,384	20,27,727	462
27	મોરબી	4,871	10,07,954	207
28	રાજકોટ	7,550	29,61,338	292
29	વડોદરા	4,312	31,35,383	723
30	વલસાડ	3,035	17,03,068	561
31	સાબરકાંઠા	4,173	13,75,600	330
32	સુરત	4,212	60,79,281	1,376
33	સુરેન્દ્રનગર	9,271	15,86,351	171

આ પણ જરૂર વાંચો- આઈ ખેડૂત પશુપાલન યોજના (Ikhedut Pashupalan Yojna 2021/22)

ગુજરાતના જિલ્લા અને સ્થાપના (Gujarat Na Jilla Sthapna)

1960 ગુજરાતની સ્થાપના

ગુજરાત રાજ્ય ની અલગ રચના 1960 માં બૃહદ મુંબઈ રાજ્ય માંથી થઇ છે, તે સમયે ગુજરાતમાં ટોટલ 17 જિલ્લા હતા. 1960 માં રાજ્ય માં અમદાવાદ, રાજકોટ, સુરત, વડોદરા, ભાવનગર, અમરેલી, બનાસકાંઠા, ભરૂચ, , સુરેન્દ્રનગર, ડાંગ, જામનગર, જુનાગઢ, ખેડા, કચ્છ, મહેસાણા, પંચમહાલ અને સાબરકાંઠા તેમ કુલ 17 જિલ્લા ની રચના થઇ હતી.

1964 ગાંધીનગર ની સ્થાપના

હિતેન્દ્રભાઈ દેસાઇ જયારે મુખ્યમંત્રી હતા, ત્યારે 1964 માં ગાંધીનગર જિલ્લો બનાવવા માં આવ્યો અને તેને ગુજરાતનું પાટનગર બનાવમાં આવ્યું. આ જિલ્લો અમદાવાદ અને મહેસાણા ના કેટલાક વિસ્તારો ને જોડી અને બનાવવા માં આવ્યો હતો.

1966 સુરત માંથી વલસાડ જિલ્લો અલગ કરવામાં આવ્યો

1966 ના સામય માં ગુજરાત ના સુરત જિલ્લા માંથી અમુક પ્રદેશો ને અલગ કરી અને તે સમયે વલસાડ નવો જિલ્લો બનાવવામાં આવ્યો. આ સમયે સુરત ઘણું મોટું હતું અને તેમાંથી વલસાડ અલગ કરવામાં આવ્યું.

No	ગુજરાત ના જિલ્લા ના નામ (Gujrat na jilla na naam)	વડુ મથક	સ્થાપના
1	અમદાવાદ	અમદાવાદ	1960
2	અમરેલી	અમરેલી	1960
3	બનાસકાંઠા	પાલનપુર	1960
4	ભાવનગર	ભાવનગર	1960
5	ભરૂચ	ભરૂચ	1960
6	રાજકોટ	રાજકોટ	1960
7	વડોદરા	વડોદરા	1960
8	ડાંગ	આહવા	1960
9	સુરત	સુરત	1960
10	સાબરકાંઠા	હિમ્મતનગર	1960
11	સુરેન્દ્રનગર	સુરેન્દ્રનગર	1960
12	જુનાગઢ	જુનાગઢ	1960
13	જામનગર	જામનગર	1960
14	કચ્છ	ભુજ	1960
15	ખેડા	નડિયાદ	1960
16	મહેસાણા	મહેસાણા	1960
17	પંચમહાલ	ગોધરા	1960
18	ગાંધીનગર	ગાંધીનગર	1964
19	વલસાડ	વલસાડ	1966
20	આણંદ	આણંદ	1997
21	નવસારી	નવસારી	1997
22	દાહોદ	દાહોદ	1997
23	નર્મદા	રાજપીપળા	1997
24	પોરબંદર	પોરબંદર	1997
25	પાટણ	પાટણ	2000
26	તાપી	વ્યારા	2007
27	અરવલ્લી	મોડાસા	2013
28	દેવભૂમિ દ્વારકા	ખંભાળિયા	2013
29	બોટાદ	બોટાદ	2013
30	ગીર સોમનાથ	વેરાવળ	2013
31	મહીસાગર	લુણાવાડા	2013
32	મોરબી	મોરબી	2013
33	છોટાઉદેપુર	છોટાઉદેપુર	2013

1997 પાંચ નવા જિલ્લાની રચના

1997 ના સમય માં ફરી એક મોટો ફેરફાર જોવા મળ્યો જેમાં આણંદ, દાહોદ, નર્મદા, નવસારી અને પોરબંદર પાંચ નવા ગુજરાત ના જિલ્લા ની રચના કરવામાં આવી હતી.

No	નવો જિલ્લો	મૂળ જિલ્લો
1	નવસારી	વલસાડ
2	આણંદ	ખેડા
3	પોરબંદર	જુનાગઢ
4	નર્મદા	ભરુચ અને વડોદરા
5	દાહોદ	પંચમહાલ

2000 એક નવા જિલ્લાની રચના

આ સમયે બનાસકાંઠા અને મહેસાણા જિલ્લા ના ઘણા વિસ્તાર ને અલગ કરી એક નવા પાટણ જિલ્લા ની રચના કરવામાં આવી. આ સમયે ફક્ત એક જ નવા જિલ્લાની રચના કરવામાં આવી હતી.

2007 એક નવા જિલ્લાની રચના

2007 ના સમયે મુખ્યમંત્રી નરેન્દ્ર મોદી દ્વારા સુરત માંથી ફરી એક વાર થોડા વિસ્તારો ને અલગ કરી અને તાપી જિલ્લા ની રચના કરવામાં આવી. આ સમયે પણ ફક્ત એક જ નવા જિલ્લાની રચના કરવામાં આવી હતી.

2013 સાત નવા જિલ્લાની રચના

No	નવા બનેલ જિલ્લા (Nava Gujarat Na Jilla)	મૂળ જિલ્લો
1	છોટા ઉદેપુર	વડોદરા
2	બોટાદ	અમદાવાદ અને ભાવનગર
3	ગીર સોમનાથ	જુનાગઢ
4	દેવભૂમિ દ્વારકા	જામનગર
5	મોરબી	રાજકોટ, જામનગર, સુરેન્દ્રનગર
6	મહીસાગર	ખેડા અને પંચમહાલ
7	અરવલ્લી	સાબરકાંઠા

2013 માં પણ ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી નરેન્દ્ર મોદી હતા, અને તે વખતે સૌથી મોટો ફરેફાર થતા નવા 7 જિલ્લા ની રચના કરવામાં આવી. આ વખતે છોટા ઉદેપુર, બોટાદ, ગીર સોમનાથ, દેવભૂમિ દ્વારકા, મોરબી, મહીસાગર અને અરવલ્લી એમ સાત નવા જિલ્લાઓ ની રચના થઇ. આ 2022 સુધી ની છેલ્લો નવો ફેરફાર હતો અને હાલ પણ ગુજરાત માં આ બધા ફેરફારો ને સમાવતા કુલ 33 જિલ્લા છે.

સૌરાષ્ટ્ર ના જિલ્લા (Saurashtra Na Jilla)

No	જિલ્લા ના નામ (Jilla Na Naam)
1	રાજકોટ
2	ભાવનગર
3	જામનગર
4	બોટાદ
5	અમરેલી
6	જૂનાગઢ
7	પોરબંદર
8	સુરેન્દ્રનગર
9	મોરબી
10	દેવભૂમિ દ્વારકા
11	ગીર સોમનાથ

ઉત્તર ગુજરાત ના જિલ્લા (Utar Gujarat Na Jilla)

No	જિલ્લા ના નામ (Jilla Na Naam)
1	ગાંધીનગર
2	પાટણ
3	મેહસાણા
4	અરવલ્લી
5	બનાસકાંઠા
6	સાબરકાંઠા

મધ્ય ગુજરાત ના જિલ્લા (Madhy Gujarat Na Jilla)

No	જિલ્લા ના નામ (Jilla Na Naam)
1	અમદાવાદ
2	ખેડા
3	વડોદરા
4	આણંદ
5	મહીસાગર
6	દાહોદ

દક્ષિણ ગુજરાત ના જિલ્લા (Dakshin Gujarat Na Jilla)

No	જિલ્લા ના નામ (Jilla Na Naam)
1	તાપી
2	સુરત
3	ભરૂચ
4	નવસારી
5	નર્મદા
6	વલસાડ
7	ડાંગ

આ પણ જરૂર વાંચો- આધાર કાર્ડ સુધારો કરો જાતે ઓનલાઈન (Update Aadhaar)

નદી પરથી પાડવામાં આવેલ ગુજરાત ના જિલ્લા

• નર્મદા– નર્મદા જિલ્લો
• મહી– મહીસાગર જિલ્લો
• તાપી– તાપી જિલ્લો
• બનાસ– બનાસકાંઠા જિલ્લો
• સાબરમતી– સાબરકાંઠા જિલ્લો

ગુજરાત અને ગુજરાત ના જિલ્લા વિષે મહત્વપૂર્ણ માહિતી (Gujarat Na Jilla Vishe Mahiti)

• રાજ્ય ની સ્થાપના- 1 મે, 1960 (બૃહદ્‌ મુંબઈ રાજ્યમાંથી અલગ પડ્યું)
• રાજ્ય નું પ્રથમ પાટતગર- અમદાવાદ (હાલ-ગાંધીનગર)
• જિલ્લાઓ- 33
• જિલ્લા પંચાયતો- 33
• નગરપાલિકાઓ- 169
• તાલુકાઓ- 249
• તાલુકા પંચાયતો- 249
• ગામડાઓ- 18,192
• ગ્રામપંચાયતો- 13,187
• રાષ્ટ્રીય ઉઘાન- 04
• અભયારણ્ય- 21
• પંચાયતી રાજનો અમલ- 1 એપ્રિલ, 1963
• મહાનગરપાલિકાઓ- 8 (અમદાવાદ, વડોદરા, સુરત, રાજકોટ, ભાવનગર, જામનગર, જૂનાગઢ અને ગાંધીનગર)
• વિધાનસભાની બેઠકો- 182
• લોકસભાની બેઠકો- 26
• રાજ્યસભાની બેઠકો-11
• રાજ્ય ગીત- “જય જય ગરવી ગુજરાત” ગુજરાતી ભાષા માં
• રાજ્ય પ્રાણી- સિંહ (Lion)
• રાજ્ય પક્ષી- ફ્લામિન્ગો (સુરખાબ)
• રાજ્ય વૃક્ષ- આંબો
• રાજ્ય ફૂલ- ગલગોટા (મેરીગોલ્ડ)
• રાજ્ય નૃત્ય- ગરબા
• રાજ્ય રમત- ક્રિકેટ, કબડી
• કુલ ક્ષેત્રફળ- 1,96,024 ચો કિમી
• ક્ષેત્રફળની દષ્ટિએ દેશ ના રાજ્યોમાં ગુજરાતનું સ્થાન- સાતમું
• સૌથી વધુ વિસ્તાર ધરાવતો જિલ્લો- કચ્છ
• સૌથી ઓછો વિસ્તાર ધરાવતો જિલ્લો- ડાંગ
• ભાષા- ગુજરાતી
• ગુજરાતી ભાષી કુલ વસ્તી- 89.36%
• અન્ય ભાષી વસ્તી- કરછી: 1.57 ટકા, ઉર્દૂ:2.17 ટકા, હિન્દી: 1.26 ટકા, મરાઠીઃ0.79 ટંકા, સિંધી:0.76 ટકા અને અન્યઃ4.09 ટકા.
• મૂળ વતનીઓ- આદિવાસીઓ
• આદિવાસીઓની સૌથી વધુ વસ્તી- ડાંગ જિલ્લામાં (90 ટકાથી વધુ)
• પ્રથમ રાજ્યપાલ- શ્રી મહેંદી નવાઝ્જંગ
• પ્રથમ મુખ્યમંત્રી- ડૉ. જીવરાજ મહેતા
• વર્તમાન મુખ્યમંત્રી- શ્રી ભુપેન્દ્રભાઈ પટેલ (2022)

ગુજરાત સિંધુ ખીણની સંસ્કૃતિના મુખ્ય કેન્દ્રીય વિસ્તારોમાંનું એક હતું. તેમાં સિંધુ ખીણના પ્રાચીન મહાનગરો જેવા કે લોથલ, ધોળાવીરા અને ગોલા ધોરોનો આવેલા આવેલા છે. પ્રાચીન શહેર લોથલ એ હતું જ્યાં ભારતનું પ્રથમ બંદર સ્થાપવામાં આવેલું હતું. ધોળાવીરાનું પ્રાચીન શહેર સિંધુ ખીણની સંસ્કૃતિ સાથે જોડાયેલું ભારતનું સૌથી મોટું અને સૌથી પ્રખ્યાત પુરાતત્વીય સ્થળોમાંનું એક છે. સૌથી તાજેતરની શોધ ગોલા ધોરો હતી.

ગુજરાતનો પ્રાચીન ઈતિહાસ તેના રહેવાસીઓની વ્યાપારી પ્રવૃત્તિઓથી સમૃદ્ધ હતો. ઈ.સ.પૂર્વે 1000 થી 750 ના સમયગાળા દરમિયાન પર્સિયન ગલ્ફમાં ઈજિપ્ત, બહેરીન અને સુમેર સાથે વેપાર અને વાણિજ્ય સંબંધોના સ્પષ્ટ ઐતિહાસિક પુરાવા છે. મૌર્ય વંશ, પશ્ચિમી સત્રપ, સાતવાહન વંશ, ગુપ્ત સામ્રાજ્ય, ચાલુક્ય રાજવંશ, રાષ્ટ્રકૂટ સામ્રાજ્ય, પાલ સામ્રાજ્ય અને ગુર્જર-પ્રતિહાર સામ્રાજ્ય જેવા હિંદુ અને બૌદ્ધ રાજ્યોનો ઉત્તરાધિકાર હતો, તેમજ સ્થાનિક રાજવંશો જેમ કે મૈત્રક અને તત્કાલીન ચૌલુક્યાસ.

શરૂઆતના ઈતિહાસમાં ચંદ્રગુપ્ત મૌર્યની શાહી ભવ્યતાનો સમાવેશ થાય છે જેમણે હાલના ગુજરાતના અગાઉના સંખ્યાબંધ રાજ્યો પર વિજય મેળવ્યો હતો. વૈશ્ય પુષ્યગુપ્તને મૌર્ય શાસન દ્વારા સૌરાષ્ટ્રના રાજ્યપાલ તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા.

તેમણે ગિરીનગર (જૂનાગઢ) પર શાસન કર્યું અને સુદર્શન તળાવ પર બંધ બાંધ્યો. સમ્રાટ અશોકે, ચંદ્રગુપ્ત મૌર્યના પૌત્ર, જૂનાગઢ ખાતેના ખડકમાં કોતરેલા તેમના ચુકાદાઓને માત્ર આદેશ આપ્યો ન હતો, પણ ગવર્નર તુશેર્ફાને તળાવમાંથી નહેરો કાપવા પણ કહ્યું હતું જ્યાં અગાઉના મૌર્ય ગવર્નરે ડેમ બાંધ્યો હતો.

મૌર્ય શક્તિના પતન અને ઉજ્જૈનના સંપ્રતિ મૌર્યના આધિપત્ય હેઠળ આવતા સૌરાષ્ટ્ર વચ્ચે, ડેમેટ્રિયસના ગુજરાતમાં ભારત-ગ્રીકનો પરાજય થયો. 16મી સદીની હસ્તપ્રતોમાં, પ્રેષિત થોમસ સાથે ગુજરાતમાં આવેલા રાજા ગોંડોફેરેસના વેપારીની સાક્ષાત્કારની વાર્તા છે. કપ-બેરરને સિંહ દ્વારા ફાડી નાખવાની ઘટના સૂચવે છે કે વર્ણવેલ બંદર શહેર ગુજરાતમાં છે.

1લી સદી સીઈની શરૂઆતથી લગભગ 300 વર્ષ સુધી, સાકા શાસકોએ ગુજરાતના ઈતિહાસમાં મહત્ત્વનો ભાગ ભજવ્યો હતો. જૂનાગઢમાં હવામાન-પીટાયેલ ખડક પશ્ચિમી સત્રપ અથવા ક્ષત્રપ તરીકે ઓળખાતા સાકા સત્રપના શાસક રુદ્રદમન ની ઝલક આપે છે. મહાક્ષત્રપ રુદ્રદમન I એ કર્દમક વંશની સ્થાપના કરી જેણે નર્મદાના કિનારે અનુપાથી પંજાબની સરહદે આવેલા અપરંતા પ્રદેશ સુધી શાસન કર્યું.

ગુજરાતમાં, દક્ષિણ ભારતીય સાતવાહન વંશ અને પશ્ચિમી સત્રપ વચ્ચે ઘણી લડાઈઓ લડાઈ હતી. સાતવાહન વંશના સૌથી મહાન અને સૌથી શક્તિશાળી શાસક ગૌતમીપુત્ર સતકર્ણી હતા જેમણે પશ્ચિમી સત્રપને હરાવ્યા હતા અને બીજી સદી સીઇમાં ગુજરાતના કેટલાક ભાગો પર વિજય મેળવ્યો હતો.

સિંધના ગુજુરાનો સિક્કો, ચાવડા વંશ, લગભગ ચંદ્રગુપ્ત વિક્રમાદિત્ય દ્વારા ગુજરાત પર વિજય સાથે ગુપ્ત સામ્રાજ્ય દ્વારા ક્ષત્રપ વંશનું સ્થાન લીધું હતું. વિક્રમાદિત્યના અનુગામી સ્કંદગુપ્તે જૂનાગઢ ખાતે એક ખડક પર એક શિલાલેખ છોડી દીધો હતો જે પૂરને કારણે સુદર્શન તળાવની આસપાસના પાળાના સમારકામની વિગતો આપે છે.

આનર્ત અને સૌરાષ્ટ્ર પ્રદેશો બંને ગુપ્ત સામ્રાજ્યના ભાગ હતા. 5મી સદીના મધ્યમાં, ગુપ્ત સામ્રાજ્યનું પતન થયું. સેનાપતિ ભટારકા, ગુપ્તોના સેનાપતિએ પરિસ્થિતિનો લાભ લીધો અને 470 માં મૈત્રક રાજ્ય તરીકે ઓળખાતું રાજ્ય સ્થાપ્યું. તેણે તેની રાજધાની ગીરીંજરથી સૌરાષ્ટ્રના પૂર્વ કિનારે ભાવનગર નજીકના વલભીમાં સ્થાનાંતરિત કરી. વલ્લભીના મૈત્રકો ગુજરાતના મોટા ભાગ અને તેની બાજુના માળવા પર પ્રવર્તતા તેમના શાસન સાથે ખૂબ જ શક્તિશાળી બન્યા.

મૈત્રકાઓ દ્વારા એક યુનિવર્સિટીની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી, જે તેના શૈક્ષણિક કાર્યો માટે દૂર-દૂર સુધી જાણીતી બની હતી અને તેની તુલના પ્રખ્યાત નાલંદા યુનિવર્સિટી સાથે કરવામાં આવી હતી. તે ધ્રુવસેન મૈત્રકના શાસન દરમિયાન હતું કે ચાઈનીઝ ફિલસૂફ-પ્રવાસી ઝુઆનઝાંગ/આઈ ત્સિંગે 640માં સિલ્ક રોડની મુલાકાત લીધી હતી.

ગુજરાત પ્રાચીન ગ્રીક લોકો માટે જાણીતું હતું અને યુરોપીયન મધ્ય યુગના અંત સુધીમાં સંસ્કૃતિના અન્ય પશ્ચિમી કેન્દ્રોથી પરિચિત હતું. ગુજરાતના 2,000 વર્ષના દરિયાઈ ઈતિહાસનો સૌથી જૂનો લેખિત રેકોર્ડ ધ પેરિપ્લસ ઓફ ધ ઈરીથ્રેઅન સી: ટ્રાવેલ એન્ડ ટ્રેડ ઈન ધ હિંદ મહાસાગર નામના ગ્રીક પુસ્તકમાં એક વેપારી દ્વારા નોંધાયેલ છે.

Facts About Gujarat

• ગુજરાત રાજ્ય માં ભારત નો સૌથી મોટો દરિયા કિનારો છે, જેની લંબાઈ 1,600 કિલોમીટર જેટલી છે.
• ભારતનું પ્રથમ હડપ્પા સંસ્કૃતિનું બંદર ગુજરાતના લોથલમાં સ્થાપના કરવામાં આવી હતી.
• ગુજરાત સત્તર એરપોર્ટ ધરાવતું ગુજરાત ભારતનું સૌથી વધુ એરપોર્ટ ધરાવતું રાજ્ય છે.
• સૌથી મોટા ફાસ્ટ ફૂડ બ્રાન્ડ ડોમિનોઝ, પિઝા હટ અને સબવેના વિશ્વના પ્રથમ “શાકાહારી આઉટલેટ્સ” અમદાવાદમાં ખોલવામાં આવ્યા હતા.
• ભારતમાં જ ફક્ત એશિયાટિક સિંહો જોવા મળે છે તે એકમાત્ર સ્થળ ગીર નું જંગલ ગુજરાતમાં છે.
• ગુજરાત ભારતમાં દૂધનું સૌથી મોટો ઉત્પાદક છે.
• સામાન્ય માન્યતા હોવા છતાં, ગુજરાત શાકાહારીઓની ભૂમિ નથી.
• વડોદરામાં આવેલ લક્ષ્મી વિલાસ પેલેસ એ ભારતમાં બનેલ સૌથી મોટું ખાનગી રહેઠાણ છે. તે લંડનના બકિંગહામ પેલેસ કરતાં ચાર ગણું મોટું છે.
• ગુજરાતનો કચ્છ જિલ્લો ભારતનો સૌથી મોટો જિલ્લો છે. તે 45,674 ચોરસ કિમી.10 નો વિસ્તાર આવરી લે છે.
• ભારતનું પ્રથમ મરીન નેશનલ પાર્ક ગુજરાતમાં આવેલું છે.
• ગુજરાતમાં ભારતીય જંગલી ગધેડાનું અભયારણ્ય એ પૃથ્વી પરના છેલ્લા સ્થાનોમાંનું એક છે જ્યાં એશિયાટિક જંગલી ગધેડાની પ્રજાતિઓ ઓનેજરની લુપ્તપ્રાય જંગલી ગધેડની પેટા-પ્રજાતિ ભારતીય જંગલી ગધેડા (ખુર) જોઈ શકાય છે.
• સરદાર સરોવર ડેમ, જેની નજીક સ્ટેચ્યુ ઓફ યુનિટીનું લોકપ્રિય આકર્ષણ આવેલું છે, તે કોલંબિયા, US.13 નદી પરના ગ્રાન્ડ કુલી ડેમ પછી ડેમ બાંધવા માટે ઉપયોગમાં લેવાતા કોંક્રિટના જથ્થાની દ્રષ્ટિએ વિશ્વનો બીજો સૌથી મોટો કોંક્રિટ ડેમ છે.
• ભુજ નજીક આવેલું, માંડવી એ દરિયાકાંઠાનું સ્થળ છે જે 400 વર્ષ જૂની શિપબિલ્ડીંગ પરંપરા ધરાવે છે.
• ગુજરાતના કચ્છ જિલ્લાના નગર આર્માબાડામાં વિશ્વનું પ્રથમ તળાવ છે જ્યાં દુર્લભ પ્રજાતિની “અપસાઇડ ડાઉન જેલીફિશ” રહે છે.
• અમદાવાદમાં પતંગ બજાર, એક પતંગ બજાર, દર વર્ષે જાન્યુઆરી મહિનામાં યોજાતા આંતરરાષ્ટ્રીય પતંગ મહોત્સવ સપ્તાહ (ઉત્તરાયણ) દરમિયાન દિવસના 24 કલાક ખુલ્લું રહે છે.
• ગુજરાત પાસે લેહની મેગ્નેટિક હિલનું પોતાનું વર્ઝન છે. ગુજરાતના અમરેલી જીલ્લાની નજીક તુલસીશ્યામની ટેકરીઓ ગુરુત્વાકર્ષણ વિરુદ્ધ કાર્ય કરે છે – જેમ કે લેહના મેગ્નેટિક હિલની વસ્તુઓ અને કાર ચઢાવ પર ફરતી દેખાય છે.
• ગુજરાતમાં અમદાવાદ હવે વિશ્વના સૌથી મોટું ક્રિકેટ સ્ટેડિયમનું ધરાવે છે. આ સ્ટેડિયમમાં એક સાથે 1,10,000 દર્શકો બેસી શકે છે અને 3,000 કાર અને 10,000 ટુ-વ્હીલર માટે પાર્કિંગની જગ્યા છે.

ગુજરાતના જિલ્લા અને તાલુકા pdf (Gujarat Na Jilla PDF)

તમારે આ માહિતી PDF ના સ્વરૂપ માં જોઈતી હોય તો તમને નીચે એક લિંક જોવા મળશે જે Mediafire કે Google Drive ની હશે. તમે આ information ને આસાની થી પોતાના મોબાઈલ કે કમ્પ્યુટર માં offline વાંચવા સ્ટોર કરી શકો છો અને તમારા મિત્રો ને પણ શેર કરી શકો છો. આ સિવાય તમે જો Google Chrome બ્રાઉઝર નો ઉપીયોગ કરતા હોય તો, આસાની થી આ પેજ ને PDF તરીકે સેવ કરી શકો છો.

વારંવાર પુછાતા પ્રશ્નો (FAQ)

અસ્વીકરણ (Disclaimer)

અહીં આમારી ટીમ દ્વારા ટાઈપિંગ કરવામાં કોઈ ભૂલ થઇ શકી હોઈ છે. આ બદલ અમે માફી માંગીએ છીએ અને આવી કોઈ પણ ભૂલ જણાય તો નીચે કોમેન્ટ કરવા વિનંતી, જેથી અમે સુધારો કરી શકીએ. અહીં મુલાકાત લેવા બદલ આભાર.

સારાંશ (Summary)

આશા રાખું છું કે “Gujarat Na Jilla or Districts of Gujarat (ગુજરાતના જિલ્લા)” આર્ટિકલ માં તમેં આ ટોપિક પર સંપૂર્ણ વિસ્તૃત માહિતી મેળવી. છતાં કોઈ મુશ્કેલી જણાય તો નીચે કોમેન્ટ કરો, અમે જરૂર તમારી મદદ કરશું. અને અમને Facebook, Instagram, Twitter and Sharechat પર ફોલો કરવાનું ના ભૂલશો.